Po predanju Sveti Manastir Varalam prvo je naseljen od pustinjaka Varalama u 14om veku. Osnovan je 1518. god. kada su smešteni tamo braća Sveti Teofan i Nektarije koji su poticali iz Janine.

Veličanstvena svetogorskog stila glavna crkva manastira, posvećena Svim Svetiteljima, izgrađena je 1542. god. Naos (srednji deo crkve) je ikonopisan 1548. god. od tebaskog slikara Fragosa Katelanosa. Priprata je ikonopisana 1566. god. od tebaske braće slikara Đorđa i Fragosa Kontarisa.

Kapela Tri Jerarha, jednobrodna je, izgrađena 1627. god. i ikonopisana 1637. god. Njene freske predstavljaju karakterističan slikarski skup post-vizantijske ikonografije prve polovine 17og veka.

Pristup u manastir u početku se obavljao skelom i kasnije velikim merdevinima od užeta i mrežom koja se koristi i danas za prenošenje hrane i materijala za održavanje manastira.

1923. god. monasi su uklesali u stenu 195 stepenika koje danas nas vode bezbedno na vrhu stene.

U riznici-muzeju, koji je popravljen poslednjih godina, postoje 290 značajnih rukopisa, crkvena blaga, post-vizantijske pokretne ikone i zlatna odežda. Impozantna je zlatno-vezena plaštanica, zelenog somota, delo iz 1609. god. Dovoljne i retke su stare knjige manastira.

Ovaj je manastir u kojem je počeo monaški život Arhiepiskop Atine Hristodulos (+2008).

Tel: 24320-22977