Η Ιερά Μονή Μεγάλου Μετεώρου θεωρείται η αρχή του οργανωμένου μετεωρίτικου μοναχισμού. Η Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος επικράτησε να λέγεται “Μεγάλο Μετέωρο”, όχι μόνο λόγω του μεγέθους των κτισμάτων, αλλά και λόγω της πνευματικής του ακτινοβολίας και των πρωτείων που απολάμβανε στα Μετέωρα στα μέσα του 16ου αιώνα.

Είναι η μεγαλύτερη από τις υπάρχουσες σήμερα μετεωρίτικες μονές. Η Μονή είναι σκαρφαλωμένη πάνω στον ψηλό και επιβλητικό βράχο με υψόμετρο 613 μ. από τη θάλασσα και 416 από την κοίτη του Πηνειού ποταμού.

Ο Αγιορείτης μοναχός Άγιος Αθανάσιος ασκήτεψε αρχικά επί δέκα χρόνια πάνω σε ένα βράχο τον “Στύλο των Σταγών”. Ήταν ο πρώτος που ανέβηκε στον Πλατύ λίθο, μαζί με συνοδεία δεκατεσσάρων μοναχών. Σκάλισαν τρύπες στον απόκρημνο βράχο, έμπηξαν δοκάρια, έκαναν σκαλωσιές και κατάφεραν να φτάσουν εκεί που ως τότε μόνο τα πουλιά μπορούσαν να ανέβουν, στην κορυφή του βράχου.

Εκεί ο Άγιος Αθανάσιος ο Μετεωρίτης, ανάμεσα στη γη και τον ουρανό, στην κόψη ενός κατακόρυφου γκρεμού έκτισε τη μονή περί το 1340 μ.Χ. και οργάνωσε την πρώτη συστηματική μοναστική κοινότητα. Εκεί οικοδόμησε ναό αφιερωμένο στην Παναγία (Παναγία της Μετεωρίτισσας Πέτρας). Αργότερα έκτισε άλλο ναό προς τιμή του Μεταμορφωθέντος Σωτήρος Ιησού Χριστού, που απετέλεσε το καθολικό της Μονής και πήρε και μέχρι σήμερα την ονομασία της “Μεταμορφώσεως”.

Δεύτερος κτήτορας της μονής και συνεχιστής του έργου του Αγίου Αθανασίου υπήρξε ο μαθητής του και πρώην Σέρβος ηγεμόνας Ιωάννης Ούρεσης Άγγελος Κομνηνός Δούκας ο Παλαιολόγος, ο μετέπειτα μοναχός Όσιος Ιωάσαφ, που το 1388 οικοδόμησε, στη θέση του ναού που έχτισε ο Αθανάσιος, νέο ναό που αποτέλεσε το καθολικό της μονής.

Στα παλιά χρόνια η πρόσβαση στη Μονή γινόταν με ανεμόσκαλες και από τον Πύργο (στα 1520), όπου δέσποζε ο εξώστης με το Δίχτυ, που το χρησιμοποιούν ακόμη και σήμερα για να μεταφέρουν πράγματα και πότε πότε γέροντες προσκυνητές. Μέχρι το 1923 η ανάβαση γινόταν με τις ανεμόσκαλες και το δίχτυ.

Σήμερα η ανάβαση γίνεται με σκάλα που αριθμεί 146 απότομα και ακανόνιστα σκαλιά που σε οδηγούν στην είσοδο της Μονής. Το πρώτο μικρό κτίσμα που συναντάμε μέσα στο βράχο, αριστερά της σκάλας είναι το ασκητήριο του Ιδρυτή της Μονής. Μπαίνοντας στην κύρια είσοδο δεξιά θα δούμε το παλιό βαρούλκο.

Η θέα στη βάση του βράχου σου κόβει την ανάσα. Ανεβαίνοντας τα σκαλιά, βλέπουμε το σκευοφυλάκιο, τα παλιά μαγειρία και το κελάρι. Φτάνοντας πάνω βλέπουμε το λαμπρό κτίσμα της Μονής, το επιβλητικό Καθολικό, με μήκος 32 μ και πλάτος 24 μ.

Το Καθολικό χωρίζεται σε εξωνάρθηκα, νάρθηκα, κυρίως Ναό και Ιερό Βήμα. Ο κύριος ναός αγιογραφήθηκε στα 1552 επί ηγουμένου Συμεών και αποτελεί ένα από τα λαμπρότερα τοιχογραφικά σύνολα της μεταβυζαντινής ζωγραφικής και συγκεκριμένα, της γνωστής “Κρητικής Σχολής”.

Στη Βιβλιοθήκη της Μονής σώζονται ανεκτίμητοι θησαυροί:

– Χειρόγραφοι κώδικες, έγγραφα βυζαντινά και μεταβυζαντινά.

– Λειτουργικά βιβλία, πατερικά κείμενα, υμνογραφικά, αναλογικά, σπάνια έντυπα και παλαίτυπα ο συνολικός αριθμός των οποίων είναι 450 τόμοι του 15ου – 19ου αιώνα.

– Συλλογή μουσικών και νομικών χειρογράφων και κείμενα αρχαίων συγγραφέων (Όμηρος, Σοφοκλής, Δημοσθένης, Ησίοδος, Αριστοτέλης, Αλεξανδρινοί συγγραφείς).

Είναι μία από τις πλουσιότερες μοναστικές βιβλιοθήκες.

Πριν φύγουμε, αξίζει η περιήγησή μας στο μουσείο της μονής και στις αυλές του μοναστηριού όπου μπορεί να θαυμάσει κάποιος την υπέροχη θέα προς τον Πηνειό ποταμό και το όρος Κόζιακα.

Ωράριο λειτουργίας:

9.00 πμ. έως 4.00 μμ.

Εκτός Τρίτης που παραμένει κλειστή.

Τηλέφωνο: 24320-22278

(φωτο: panoramio.com , trekearth.com)