Η Ιερά Μονή του Αγίου Νικολάου στο Λεωνίδιο Αρκαδίας
Η γυναικεία Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Σίντζας έχει κτιστεί μέσα σε σπηλαιώδεις κοιλότητες, όπου παλαιότερα υπήρχαν ασκητές, σε απόσταση 6 χιλιομέτρων βορειοδυτικά του Λεωνιδίου Αρκαδίας.
Το Λεωνίδιο αναφέρεται για πρώτη φορά σε έγγραφο (χρυσόβουλλο) του Ανδρόνικου Β΄ Παλαιολόγου το 1293, στο οποίο γίνεται μνεία του ναού του Αγίου Λεωνίδη, από τον οποίο η πόλη πήρε το όνομά της. Η νέα πόλη ιδρύθηκε από Πραστιώτες μετά την καταστροφή του Πραστού το 1826.
Η μονή του Αγίου Νικολάου κτίστηκε στο βάθος της κοιλάδας του Λεωνιδίου, σε ένα μονοκόμματο κοκκινόχρωμο βράχο, στον οποίο διακρίνονται κατά τόπους σκήτες που φιλοξένησαν ασκητές. Η διαμόρφωση του βράχου σε σκήτες υπολογίζεται ότι πραγματοποιήθηκε στα τέλη του 16ου ή στις αρχές του 17ου αιώνα. Η ευφυής χρησιμοποίηση των σπηλαιωδών ανοιγμάτων στο σημείο που επελέγη για να κτιστεί το μοναστήρι επέτρεψε να τεθούν τα θεμέλια της μονής σε χώρο στερεό, στεγανό και ευρύχωρο και εκεί θεμελιώθηκε η αρχική μονή, ενώ ανατολικότερα είναι ευδιάκριτες οι αβαθείς σπηλιές των ασκηταριών. Καθ΄ ύψος σχηματίστηκαν δύο πτέρυγες κτισμάτων για κελιά και ξενώνες, ενώ το κεντρικό τμήμα της μονής κατέλαβε το καθολικό. Σπηλαιώδεις διαμορφώσεις χρησιμοποιήθηκαν ως αποθηκευτικοί και βοηθητικοί χώροι.
Ως προς την επωνυμία της μονής Σίντζας έχουν διατυπωθεί αρκετές απόψεις. Βασικά αναζητείται η σχέση με την τσακώνικη διάλεκτο, όπου «συτζά» σημαίνει «συκιά». Για την ίδρυση και την ονομασία της μονής πλάστηκαν ιστορίες, ενώ πίστευαν ότι στη σπηλιά όπου αναπτύσσεται η μονή υπήρχε συκιά.
Σύμφωνα με μία άλλη άποψη, η επωνυμία Σίντζα προέρχεται από την τουρκική λέξη «since», που σημαίνει «κεραμένια», ενώ ως πιθανή προέλευση της ονομασίας αναφέρεται και το «sincap», που σημαίνει ενυδρίδα ή άλλο ζώο που το δέρμα του χρησίμευε για παραγωγή γουναρικών ή και το ίδιο το γουναρικό. Σε διαθήκη του 1819 η μονή αναφέρεται ως «Ινσίντζα». Η ορθογραφία της ονομασίας Σίντζα έχει επικρατήσει με «ι» έναντι του «υ», όπως εμφανίζεται στα σιγίλλια που σχετίζονται με τη μονή, επειδή δεν υπάρχει έως σήμερα βεβαιότητα για την ερμηνεία «Συντζά = συκιά».
Στη σπηλιά της Σίντζας βρέθηκε το σκήνωμα του αγίου Λεωνίδη, από τον οποίο πήρε το όνομα η πολιτεία του Λεωνιδίου, ενώ προς τιμήν του ιδρύθηκε ναός στην εκεί παραλία της Πλάκας. Το μέρος, όπου υπάρχει και σήμερα το εξωκκλήσι του Αγίου Λεωνίδη, είναι και σήμερα ιδιοκτησία της μονής Σίντζας και ίσως ο ναός να ήταν μετόχι της από παλαιότερα.
Σχετικά με την ίδρυση και τη λειτουργία της μονής δεν υπάρχουν γραπτές μαρτυρίες. Το 1622 η μονή κηρύσσεται σταυροπηγιακή με σιγίλλιο του πατριάρχη Κυρίλλου Α΄ του Λουκάρεως. Ο Μιχ. Δέφνερ πληροφορεί ότι το 1875 βρήκε πεταμένο σε μια υγρή γωνία της μονής ένα μολυβδόβουλλο και φρόντισε να κατατεθεί στην Εθνική Βιβλιοθήκη. Το μολυβδόβουλλο είχε την χρονολογία 7130 (=1622). Η μονή, λοιπόν, θα πρέπει να ιδρύθηκε προ του 1622 σε άγνωστο χρόνο. Το σιγίλλιο του 1622 αποτελεί σημαντική ιστορική πηγή και μας πληροφορεί ότι ο ιερομόναχος Διονύσιος, κτήτωρ της μονής, πρωτοστάτησε στην ίδρυσή της. Το ίδιο έτος η μονή ήταν κατηρτισμένη, είχε ναό και υποστατικά, οικοδομές και μονάζοντες.
Το 1653 το σταυροπηγιακό προνόμιο της μονής Σίντζας φαίνεται ότι έπρεπε να ανανεωθεί και μάλιστα σε χρόνο που δεν απείχε πολύ του 1622. Από όλα αυτά συνάγεται ότι στα τέλη του 17ου αιώνα η μονή άκμαζε.
Το 1828, ενώ έληγε η Επανάσταση και οργανωνόταν το ελεύθερο ελληνικό κράτος, η Μονή Σίντζας άρχισε να παρακμάζει. Το προσωπικό της ήταν ελλιπές και κατέστη αναγκαία η συγχώνευσή της με τη Μονή Καρυάς. Ωστόσο, η μονή στήριξε οικονομικά τις προσπάθειες του Κυβερνήτη για τη λειτουργία σχολείων.
Απόφαση της Αντιβασιλείας του Όθωνα 1834 ζητά τη διάλυση αρκετών μονών και την τακτοποίηση της κτηματικής τους περιουσίας. Συνιστά, μεταξύ άλλων, τη διάλυση της Σίντζας και του Ρεοντινού και την παραχώρηση των κτημάτων τους στη Μονή Αρτοκωστάς.
Το 1953 η μονή μετατρέπεται από ανδρώα σε γυναικεία. Σήμερα γερόντισσα είναι η μοναχή Λαυρεντία.
Στη μονή έχουν διατηρηθεί αξιόλογα χειρόγραφα, παλαιές εκδόσεις και τίμια λείψανα των αγίων: Νικολάου, Τρύφωνος, Χαραλάμπους, Παρασκευής, Ιωάννου Ελεήμονος, Παντελεήμονος, Διονυσίου του Αρεοπαγίτου κ.ά.
Η Ιερά Μονή Σίντζας εορτάζει στην εορτή του Αγίου Νικολάου (6 Δεκεμβρίου), στην ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Νικολάου τον Μάϊο και στη μνήμη του Aγίου Διονυσίου στις 3 Οκτωβρίου.
Τηλ. μονής: 2757022224
Πηγή κειμένου: Ιερά Μητρόπολη Μαντινείας και Κυνουρίας https://immk.gr/